Acute longaandoeningen zijn een van de meest ernstige en levensbedreigende duikongevallen. Voor duikprofessionals is het daarom van wezenlijk belang om deze aandoeningen tijdig te herkennen en erop te reageren. Acute longaandoeningen kunnen langdurige en ernstige gevolgen hebben waardoor ze onmiddellijke zorg nodig hebben. Hier vind je enkele van de meest algemene longaandoeningen die duikers kunnen overkomen:
Onder water veroorzaakt longoedeem (IPE)
IPE is een van de vele vormen van longaandoeningen die duikers kunnen oplopen. Algemene symptomen van IPE bij duikers die onder water zijn of net nog onder water waren, zijn pijn op de borst, roze schuimig slijm en kortademigheid.
IPE is een ophoping van vocht in de longen die deels veroorzaakt is door onder water te zijn. IPE treedt op als de vloeistofdruk buiten de longen uit evenwicht raakt waardoor teveel vloeistof zich in de longweefsels opbouwt. Als je onder water bent kan de vloeistofdruk in de haarvaten rond je longen oplopen. Het drukverschil kan door een aantal risicofactoren verergeren waardoor een verhoogd risico op een oedeem (zwelling) ontstaat. Je kunt het risico op IPE verkleinen door rekening te houden met enkele algemene risicofactoren zoals teveel vochtinname, oververmoeidheid en hoge bloeddruk, maar ook obesitas.
Longoverdruksyndroom
Een longoverdruksyndroom is het gevolg van lucht dat in de longen opgesloten raakt door een belemmering van de luchtwegen of doordat de adem wordt ingehouden, waarna de lucht tijdens de opstijging uitzet en de longen meer uitzetten dan wat ze aankunnen. Dit kan leiden tot een longbarotrauma (longoverdrukverwonding) dat zich kan manifesteren als een pneumothorax (klaplong), subcutaan of mediastinaal longemfyseem, of arteriële luchtembolie. Longoverdrukverwondingen kunnen voorkomen worden door te laten controleren of je medisch gezien geschikt bent om te duiken, door nooit je adem in te houden als je gebruik maakt van duikapparatuur, en niet te snel op te stijgen.
Longembolie (PE)
Een PE is een andere, gevaarlijk longaandoening die kan optreden zonder te duiken maar wel lijkt op een duikverwonding. Bij een PE wordt de bloedstroom in de longvaten geblokkeerd door vetophopingen of bloedproppen. Algemene symptomen van een longembolie zijn pijn op de borst, zwelling van de halsaders en een verhoogd bewustzijnsniveau of flauwvallen.
Een longembolie leidt vaak tot een sterke daling van de bloeddruk en het hartminuutvolume. Een acute longembolie leidt vaak tot symptomen die voor de persoon zelf waarneembaar zijn, maar een zich langzaam ontwikkelende chronische longembolie kan ongemerkt optreden. Risicofactoren zijn hartziekten, obesitas, roken en hoge bloeddruk. Aandoeningen zoals diep-veneuze trombose (DVT) die na een lange periode van stilzitten kan optreden (zoals tijdens een lange vlucht), kunnen leiden tot een longembolie omdat bloedpropjes die door DVT ontstaan de longvaten mogelijk blokkeren.
Als je denkt dat een duiker één van deze aandoeningen heeft moet je hem uit het water halen, zuurstof toedienen en direct medische hulp te zoeken. Het is belangrijk dat er bij alle gevallen grondig medisch onderzoek wordt gedaan vanwege het risico op complicaties achteraf.
Surf voor meer informatie over longgezondheid en duiken naar DAN.org/Health.